Vraag van een zeevarende: Recht op vakantieverlof?

Regelmatig krijgen wij vragen binnen naar aanleiding van de artikelen op onze website. Wij beantwoorden deze vragen voor zover mogelijk.

Zo ook onderstaande vraag met betrekking tot het recht op vakantiedagen van zeevarenden?

‘Ik kwam onderstaande blog tegen op jullie site.

Loon, vakantie en arbeidsongeschiktheid

Ik heb een contract van onbepaalde tijd met het principe ” een op, een af “. Dus 183 dagen per jaar werken. Op mijn loonstrook staan alleen zeedagen, compensatieverlof en periodiek verlof.

Hoe zit het met mijn vakantiedagen?’

 

“Een op, een af”-regeling (183 dagen per jaar werken, 182 dagen verlof)

De collectieve arbeidsovereenkomst voor zeevarenden, dienstdoende aan boord van schepen in de Handelsvaart, de zgn. VWH-cao, is thans een algemeen verbindende verklaarde cao. Dat betekent dat alle werkgevers, behoudens de partijen die gebonden zijn door een bedrijfscao, in de sector Zeevarende verplicht zijn de cao toe te passen. Deze bedrijfstak cao wordt afgesloten tussen de Vereniging Werkgevers in de Handelsvaart (VWH) en de vakbond Nautilus International. De cao is van toepassing op NL/EU zeevarenden’, die varen op schepen in de handelsvaart onder Nederlandse vlag.

De Nemea CBA is een collectieve arbeidsovereenkomst voor niet-EU zeevarenden aan boord van schepen onder Nederlandse vlag. Bijvoorbeeld voor Oekraïense of Russische zeevarenden. Voor ingezetenen van de Filipijnen, die zeevarende zijn en voor Indonesische mensen geldt weer een andere cao.

De artikelen 22 en 23 van de VWH-cao hebben betrekking op verlof. Het tweede lid van artikel 23 geeft werkgevers en werknemers de ruimte om een zgn. 1-op-1 vaar-verlof regeling overeen te komen.

Bij een zgn. “een op, een af”-regeling werkt de zeevarende 183 dagen per jaar, doorgaans in blokken (bijvoorbeeld 6 weken op, 6 weken af). Het aantal vakantiedagen wordt in beginsel naar rato vastgesteld op basis van de feitelijke arbeidsduur. Echter, voor zeevarenden geldt het specifieke minimum van 32 kalenderdagen per jaar, ongeacht het werkpatroon, mits er sprake is van een volledig jaar recht op loon.

Aandachtspunten voor zeevarenden:

1. Minimumaanspraak: 32 kalenderdagen vakantie per jaar.
2. Loon tijdens vakantie: volledig recht op loon tijdens vakantie.
3. Aaneengesloten vakantie: vakantie moet aaneengesloten worden verleend, tenzij anders overeengekomen.
4. Definitie vakantiedagen: compensatieverlof, tijdelijk verlof om aan wal te gaan, reistijd en/of repatriëringstijd worden niet als vakantiedagen aangemerkt.
5. Afwijking niet toegestaan: van deze bepalingen mag niet ten nadele van de zeevarende worden afgeweken.

Compensatieverlof en periodiek verlof versus wettelijke vakantiedagen

Juridisch onderscheid:

1. Wettelijke vakantiedagen: dienen ter recuperatie, kennen dwingendrechtelijke bescherming en moeten apart worden geadministreerd.
2. Compensatieverlof: wordt toegekend ter compensatie van extra gewerkte uren of werken op bijzondere dagen. Dit verlof mag niet als wettelijke vakantie worden aangemerkt en valt onder een apart regime.
3. Periodiek verlof: In de zeevaart vaak het “af”-deel van het schema. Hierin kunnen wettelijke vakantiedagen, compensatieverlof, weekenddagen en feestdagen zijn opgenomen. De werkgever moet kunnen aantonen dat binnen deze periode voldoende dagen zijn voor het opnemen van de wettelijke vakantiedagen.

Belangrijk:

• Compensatieverlof en tijdelijk verlof om aan wal te gaan worden expliciet niet als wettelijke vakantie aangemerkt.
• Het is essentieel dat op de loonstrook en in de administratie duidelijk wordt onderscheiden welke dagen als wettelijke vakantie gelden en welke als compensatieverlof of periodiek verlof.

Administratief:

Werkgevers moeten aantoonbaar maken dat de werknemer daadwerkelijk minimaal 32 kalenderdagen vakantie per jaar kan opnemen, los van compensatieverlof en periodiek verlof:

1. Een gespecificeerde vakantieadministratie bijhouden, waarin duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen wettelijke vakantiedagen, compensatieverlof en periodiek verlof.
2. Kunnen aantonen dat de werknemer daadwerkelijk minimaal 32 vakantiedagen per jaar kan opnemen (voor zeevarenden), los van andere verlofvormen.
3. Op verzoek van de werknemer een schriftelijk overzicht verstrekken van het vakantiesaldo.
4. Bij geschil hun betwisting onderbouwen met concrete administratieve gegevens; bij ontbreken hiervan wordt het door de werknemer gestelde saldo gevolgd.
5. Als op de loonstrook alleen zeedagen, compensatieverlof en periodiek verlof staan, moet uit de administratie blijken dat het wettelijke minimum aan vakantiedagen (30 kalenderdagen) is gewaarborgd.

Samenvatting en antwoord op de vraag

Als zeevarende heb je recht op minimaal 32 kalenderdagen vakantie per jaar, mits je gedurende het volledige jaar recht op loon hebt gehad. Dit recht staat los van compensatieverlof en periodiek verlof. De werkgever moet kunnen aantonen dat je deze 30 dagen daadwerkelijk kunt opnemen, met behoud van loon.