Sociaal statuut of sociaal plan

Sociaal statuut, sociaal plan, flankerend beleid, sociaal beleid zijn allemaal begrippen, die hetzelfde doel hebben: facilitering bij of tijdens organisatieveranderingen. In het sociaal statuut wordt bij de overheid geregeld op welke manier de medewerkers uit de bestaande organisatie worden geplaatst in de nieuwe organisatie. Welke spelregels daarbij van toepassing zijn. Beschreven wordt hoe de bekendmaking van de nieuwe organisatiestructuur aan de medewerkers geregeld. Dan zijn er bepalingen opgenomen over de belangstellingregistratie en de wijze waarop de geschiktheid van medewerkers voor functies wordt getoetst. Vaak wordt ook bepaald hoe de plaatsingsprocedure zal worden uitgevoerd: met of zonder inschakeling van een plaatsing- of selectiecommissie. Tenslotte wordt in het statuut geregeld welke criteria bij de plaatsing gehanteerd mogen worden, zoals de vraag wanneer een functie passend is voor een medewerker. Dezelfde onderwerpen en bepalingen kunnen ook onder de titel ‘Sociaal plan’ worden gepresenteerd. Flankerend of sociaal beleid kan een belangrijk onderdeel van het sociaal plan zijn. Het gaat om maatregelen die de plaatsing of herplaatsing van medewerkers vergemakkelijken, zoals om-, her- en bijscholing, outplacementbegeleiding, individuele vertrekregelingen, etc.

Totstandkoming
Belangrijke reorganisaties moeten door de overheidswerkgever tot 1 januari 2020 worden voorgelegd aan de vakbonden in het Georganiseerd Overleg (GO). De vakbonden focussen op de bijzondere rechtspositionele en sociale gevolgen van de reorganisatie, geven zwaarwegend advies over de vrijwillige fase uit het VWNW-beleid en overleggen over een eventueel op te stellen sociaal plan. Het principe van het GO is dat er sprake is van een overeenstemmingsvereiste, dat partijen zolang door onderhandelen totdat er overeenstemming is bereikt.

De rol van het georganiseerd overleg tot 1 januari 2020
In zijn algemeenheid is er de laatste jaren een terugtrekkende beweging van vakbonden zichtbaar. Dat geldt niet alleen voor het aantal vakbondsleden maar ook voor het betrekken van een vakbond door een werkgever. Vooralsnog is dat tot 1 januari 2020 nog niet aan de orde bij de overheid. Daarna wordt het anders. Er is na de normalisering dus geen sprake meer van Georganiseerd Overleg met de vakorganisaties waarbij de verplichting bestaat dat het overleg gericht moet zijn op het bereiken van overeenstemming met de meerderheid van de vakbonden. Het overleg en het maken van afspraken met vakorganisaties vinden plaats op basis van contractsvrijheid. Indien een reorganisatie of een verplaatsing van de organisatie leidt tot collectief ontslag van 20 medewerkers of meer heeft de werkgever de verplichting de vakbonden te raadplegen. Deze verplichting komt voort uit de Wet melding collectief ontslag.

OWL Juridisch Advies
OWL Juridisch Advies adviseert sinds jaar en dag overheidswerkgevers bij het opstellen van sociale plannen en flankerend beleid. Wij bieden maatwerk aan, ook bij de onderhandelingen met vakbond of OR over de inhoud van het sociaal statuut en/of sociaal beleid.